VERASET İLAMI NASIL ALINIR?
Bu yazımızda ASG Hukuk ve Danışmanlık olarak veraset ilamı nasıl alınır sorusuna detaylıca yanıt vereceğiz.
VERASET NEDİR ?
Bir kimsenin ölümü üzerine mevcut mal varlığının kanuni mirasçılarına intikal etmesine veraset denir. Ölümle murisin malları, bir bütün olarak doğrudan doğruya mirasçılara intikal eder. Sonuç olarak veraset bir servetin el değiştirmesi anlamına gelmektedir.
VERASET İLAMI NEDİR ?
Veraset ilamı diğer bir ismi ile mirasçılık belgesi Türk Medeni Kanunu’nun 598. maddesinde düzenlenmiş olup, miras bırakanın mirasçılarının kim olduğunu ve mirasçıların pay oranlarını gösteren belgedir. Veraset ilamının (mirasçılık belgesinin) alınmasıyla birlikte mirasçılar tarafından üçüncü kişiler nezdinde hak ve talepler ileri sürülebilecektir. Veraset ilamı, mirasçı için mirasın doğumunda bir etki etmese de bildirici niteliktedir. Sulh hukuk mahkemesi veya noterliklerce verilen mirasçılık belgesinde kimlerin mirasçı olduğu ve mirasçıların paylarının ne kadar olduğu bilgisi yer almaktadır. Bu nedenle mirasın paylaşım davası, ortaklığın giderilmesi davası, muris muvazaasına(mirastan mal kaçırma) ilişkin davalar ve benzeri miras hukuku davalarından önce aksi ispat olana kadar mirasçıların gerçek mirasçı olduklarına karine olan veraset ilamının alınması gerekmektedir.
Kısacası veraset ilamı ile mirasçı, tereke mallarının alacaklarını talep ve tahsil etmeye aynı zamanda terekede bulunan taşınmazların tapu tescili gibi hukuki işlemleri yapmaya yetkili hale gelir. Yukarıda da açıklandığı üzere mirasçıların, mirasçılık sıfatını haiz olmaları için bu belgeyi çıkarma mecburiyeti yoktur. Yani veraset ilamı almayan fakat mirasta hak sahibi olan kişi de mirasçıdır; ancak ifade edilen örneklerde de görüleceği üzere pek çok hukuki işlem için bu belgenin varlığı aranır.
VERASET İLAMI TALEBİNDE BULUNABİLECEK KİŞİLER
Veraset ilamı nasıl alınır sorusuna yanıt arayan kişiler genellikle mirasçılardır. Miras bırakanın vefatı ile kanuni olarak miras, mirasçılara geçer. Bunun için ayrıca işlem gerekmez. Ancak mirasçılar, gerekli işlemleri yapmadan kendilerine kalan tereke üzerinde tasarrufta bulunamazlar. Miras bırakanın miras hukuku hükümlerine göre yasal mirasçısı olan kişiler ile bizzat miras bırakan tarafından usulüne uygun olarak hazırlanan vasiyetname veya miras sözleşmesi gibi bir ölüme bağlı tasarruf ile atanmış mirasçılar veraset ilamı (mirasçılık belgesi) talebinde bulunabilir.
VERASET İLAMI NASIL ALINIR?
Türk Medeni Kanunumuzun “Mirasçılık Belgesi” Başlıklı 598. Maddesi uyarınca: “Başvurusu üzerine yasal mirasçı oldukları belirlenenlere, sulh mahkemesince veya noterlikçe mirasçılık sıfatlarını gösteren bir belge verilir.” Bu maddeye göre Veraset ilamı (Mirasçılık belgesi) alınmasının iki yolu vardır. Buna göre Veraset ilamı nasıl alınır?
İlki ve mahkeme yoluna başvurmaktan çok daha kolay olanı, Veraset ilamının (mirasçılık belgesi) notere başvuru yapılarak alınmasıdır. Ancak noterlerin ‘’Noterlik Kanunu’na’’ göre veraset ilamını verme yetkisi sınırlandırılmış olup belirli şartlar öngörülmüştür. Noterlik kanunu 71/B maddesine göre “Mirasçılık belgesi verilmesinin yargılamayı gerektirmesi, nüfus kayıtlarının mirasçılık belgesi verilmesi konusunda yeterli olmaması veya mirasçılık belgesinin yabancılar tarafından talep edilmesi durumunda, mirasçılık belgesi noterler tarafından verilemez.” Noterlik Kanunu’nun açıklanan maddesi gereği noterlikçe, mirasçının veraset ilamı (mirasçılık belgesi) almasına engel bir durum tespit edildiğinde; Noter, size gerekçeyi içeren “Ret Belgesi” vererek Sulh Hukuk Mahkemesine yönlendirecektir. Eğer ki mirasçılar noterlikten alınan veraset ilamına(mirasçılık belgesine), belgenin alınması için başvuran mirasçının ya da belgedeki oranlardan dolayı haklarının ihlal edildiğini düşünürlerse Sulh Hukuk Mahkemesi’ne itiraz için başvuruda bulunma hakları saklı tutulur. Yani mirasçıların noterlikten alınan veraset ilamına (mirasçılık belgesine) itiraz hakları da vardır.
İkinci yol ise veraset ilamının (mirasçılık belgesinin) mahkeme yolu ile alınmasıdır. Bu yolun seçilmesi halinde veraset ilamı, miras bırakanın son yerleşim yeri sulh hukuk mahkemesinden veya mirasçılardan her birinin yerleşim yeri sulh hukuk mahkemesinden mirasçılık belgesi talep edilebilecektir. Noterden yapılacak başvurunun aksine mahkeme yolu ile veraset ilamı (mirasçılık belgesi) almak bir çeşit çekişmesiz yargı işi niteliğindedir ve yargı işlerine ilişkin usul ve esas hükümleri gündeme gelebilmektedir. Bu sebeple işbu uzman avukattan profesyonel hukuki danışmanlık almak işinizi kolaylaştırır.
VERASET İLAMI ALABİLMEK İÇİN GEREKLİ BELGELER
Veraset ilamını ister noterlikten isterse mahkemeden talep edilsin, her iki yol için de mirasçılardan çeşitli belgeler istenir. Veraset ilamı (mirasçılık belgesi) almak için zorunlu olan belgeler:
-
Nüfus Kayıt Örneği
-
Ölüm Belgesi
-
Mirasçıların veraset ilamının alınmasını talep ettikleri dilekçe.
Bu belgeleri hazır eden mirasçılar yukarıda belirttiğimiz iki yoldan birini seçerek veraset ilamının alınmasını isteyebilir .
VERASET İLAMI’NIN İPTALİ DAVASI
Mirasçılık belgesi mirasçı sayısının fazla olmasından veya farklı mirasçıların mirasçılık belgesini farklı kurumlardan alması hasebiyle hatalı olabilmektedir. Türk Medeni Kanunu madde 598/3 “Mirasçılık belgesinin geçersizliği her zaman ileri sürülebilir.“ hükmü ile herhangi bir süre sınırlamasına tabi olmaksızın mirasçılık belgesinin geçersizliğinin iddia edilebileceğini yani belgeye itiraz edilebileceğini belirtmektedir. Mirasçılık belgesi çekişmesiz olarak yapılan bir taleple alınabilirken, belgeye yapılacak itirazın belgede yer alan mirasçılara yöneltilerek asliye hukuk mahkemesinde açılacak bir dava ile gerçekleştirilmesi gerekecektir. Yargıtay son yıllardaki kararlarında bu konuyu kesin olarak çözüme kavuşturmuştur:
“…mirasçılık belgesinin iptali davalarının hasımlı olarak açıldığı, sonucunun tarafları açısından kesin hüküm oluşturduğu dikkate alındığında çekişmeli yargı kapsamında kalan davalardan olduğu, bu nedenle 6100 Sayılı HMK’nun yürürlüğe girdiği 01.10.2011 tarihinden sonra açılan mirasçılık belgesinin iptali davalarına bakmakla görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu kuşkusuzdur”.
Mirasçılık belgesinin iptali davası HMK’ya göre çekişmeli bir davadır. Yani davanın bir veya birden fazla kişiye karşı açılması zorunludur. Bu davanın davalı tarafı, geçersizliği ileri sürülen mirasçılık belgesinde mirasçı olarak gösterilmiş herkestir. Davanın bu kişilere karşı açılması bir kuraldır, başkasına karşı veya hasımsız olarak açılması söz konusu olamaz. Mirasçılık belgesi, aksi ispatlanıncaya kadar belgede yazılı isimlerin mirasçı olduklarına yönelik karine oluşturur ve ispat aracı kullanılır. Aksi ispatlandığı taktirde belgenin hükmü de kalmayacaktır.
VERASET İLAMI NASIL ALINIR? ANKARA AVUKAT
ASG Hukuk ve Danışmanlık Ofisi olarak bu yazımızda Veraset ilamı nasıl alınır konusu üzerinde durduk.
Veraset ilamı nasıl alınır konusuna ilişkin her türlü destek ve hukuki bilgi için | 0533 048 57 42 | numaralı hattımız üzerinden bize ulaşabilirsiniz