Bu yazımızda Ankara Avukat | ASG Hukuk ve Danışmanlık Bürosu | İdari Dava Avukatı olarak, OHAL Komisyonu Kararına itiraz sürecini ve OHAL Komisyonu kararına karşı dava dilekçesi hazırlarken nelere dikkat edilmesi gerektiğini ele alacağız.
Bilindiği üzere OHAL döneminde binlerce kamu görevlisi ve kuruluş hakkında çeşitli tedbirler alınmış olup, haklarının ihlal edildiğini düşünenler bu tedbirlerin ortadan kaldırılması için OHAL Komisyonuna başvuruda bulunmuştur. Resmi olarak paylaşılan istatistiklere bakıldığı zaman OHAL Komisyonuna başvuru yapanların büyük bir çoğunluğunun başvurusunun reddedildiği görülmektedir.
1. OHAL KOMİSYONU BAŞVURULARINDA SON DURUM
OHAL Komisyonunun resmi internet sitesinde yer verilen duyurular kısmından 24.04.2020 tarihinde aldığımız verilere bakıldığında manzara şu şekildedir:
“Olağanüstü hal kapsamında yayımlanan KHK’lar ile 125.678’i kamu görevinden çıkarma (3.213 rütbe alma, 270 yurtdışı öğrencilikle ilişiği kesilme, 2.761 kurum ve kuruluş kapatma) olmak üzere toplam 131.922 tedbir işlemi gerçekleştirilmiştir.
27/3/2020 tarihi itibariyle Komisyona yapılan başvuru sayısı 126.300’dür. Komisyon tarafından verilen karar sayısı (105.100) dikkate alındığında, incelemesi devam eden başvuru sayısı 21.200’dür.
22 Aralık 2017 tarihinden itibaren karar verme sürecine başlamış olan Komisyon tarafından, 27/3/2020 tarihi itibariyle verilen karar sayısı (11.200 kabul, 93.900 ret olmak üzere) toplam 105.100’dür. Kabul kararlarından 57’si kapatılan (dernek, vakıf, öğrenci yurdu, televizyon kanalı, gazete) kuruluşların açılmasına ilişkindir. Buna göre, Komisyonun karar vermeye başladığı tarihten itibaren 27 aylık süre içerisinde toplam başvuruların yüzde 83’ü hakkında karar verilmiş bulunmaktadır. Komisyon ayrıca, 3.500 dosya için ön inceleme kararı vermiştir.”
2. OHAL KOMİSYONUNUN KURULUŞU VE GÖREVLERİ 
2.1. OHAL Komisyonu ne zaman kuruldu ve faaliyete başladı?
OHAL Komisyonu, 23.01.2017 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan 685 sayılı Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu Kurulması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile kurulmuş ve fiziki olarak da teşkilatlanmasını tamamladıktan sonra ilk başvurularını 2017 yılının Temmuz ayında almaya başlamıştır.
685 sayılı OHAL KHK sı daha sonra kanunlaştırılmıştır. Buna göre 01.02.2018 tarihli ve 7075 sayılı Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu Kurulması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabul Edilmesine Dair Kanun’nun yürürlüğe girmesinden itibaren artık bu kanun hükümleri geçerli olmuştur.
2.2. OHAL Komisyonunun görevleri nelerdir?
7075 sayılı Kanunun Komisyonun görevleri başlıklı 2. Maddesine göre Komisyon
olağanüstü hal kapsamında doğrudan kanun hükmünde kararnameler ile;
a) Kamu görevinden, meslekten veya görev yapılan teşkilattan çıkarma ya da ilişiğin kesilmesi.
b) Öğrencilikle ilişiğin kesilmesi.
c) Dernekler, vakıflar, sendika, federasyon ve konfederasyonlar, özel sağlık kuruluşları, özel öğretim kurumları, vakıf yükseköğretim kurumları, özel radyo ve televizyon kuruluşları, gazete ve dergiler, haber ajansları, yayınevleri ve dağıtım kanallarının kapatılması.
ç) Emekli personelin rütbelerinin alınması.
Şeklinde tesis edilen işlemler hakkındaki başvuruları değerlendirip karar verir.
2.3. OHAL Komisyonunun görev süresi ne kadar?
OHAL Komisyonunun 2 yıl süre ile görev yapacağı, bu sürenin gerek görülmesi halinde Cumhurbaşkanınca birer yıllık sürelerle uzatılabileceği kanun ile hüküm altına alınmıştır.
Buna göre 2019 yılının Aralık ayında Cumhurbaşkanlığınca alınan karar ile OHAL Komisyonunun görev süresi 1 yıl uzatılmıştır.
2.4. OHAL Komisyonuna başvuru nasıl yapılır?
Komisyona yapılan her çeşit başvurular valilikler aracılığıyla yapılabilmektedir. Ayrıca Kamu görevinden, meslekten veya görev yapılan teşkilattan çıkarılanlar ya da ilişiği kesilenler, en son görev yaptıkları kuruma da başvurabilmektedir. Valilikler ve ilgili kurumların kendilerine yapılan başvuruları gecikmeksizin Komisyona iletmeleri gerekmektedir.
2.5. OHAL Komisyonuna nasıl evrak gönderilir?
OHAL komisyonuna evrak gönderirken de aynı şekilde valilikler ve en son çalışılan kamu kurumları aracı yapılmalıdır. Valilikler ve en son görev yapılan kurumların kendilerine gelen evrakları OHAL Komisyonuna göndermeleri gerekmektedir.
Burada uygulamada yapılan bir hata da kişilerin evraklarını direk olarak OHAL Komisyonuna göndermeleridir. OHAL Komisyonunun direk olarak evrak kabul etme yetkisi olmadığı için kendilerine gelen posta hiç açılmadan olduğu gibi gönderen kişiye iade edilmektedir.
2.6. OHAL Komisyonu nereye bağlıdır?
“OHAL Komisyonu nereye bağlıdır?” sorusu aslında çok doğru bir soru değildir. OHAL Komisyonu ile hiçbir kurumun bir astlık üstlük ilişkisi bulunmamakta olup, komisyon OHAL KHK ları ile oluşturulmuş uyuşmazlıklar hakkında karar vermek üzere kurulmuş bağımsız bir mercidir. Doğru soru “OHAL Komisyonunun sekretarya hizmetleri hangi kurum tarafından yerine getirilir?” şeklinde olmalıdır.
OHAL Komisyonunun sekretarya hizmetleri başlangıçta Başbakanlık tarafından yürütülmekte iken Başbakanlığın kapatılmasından sonra yürürlüğe giren 703 sayılı KHK’nın 37. Maddesi ile Sekretarya görevi Cumhurbaşkanlığı’na devredilmiştir.
2.7. OHAL Komisyonunun kararları nelerdir?
OHAL Komisyonu incelemelerini dosya üzerinden yapar ve inceleme sonucunda başvurunun reddine veya kabulüne karar verebilir.
3. OHAL KOMİSYONU KARARINA İTİRAZ
OHAL Komisyonunun verdiği kabul kararından sonra KHK’nın yol açtığı mağduriyet giderilmekte olup, bu karara karşı herhangi bir itiraz söz konusu değildir.
Ankara Avukat | ASG Hukuk ve Danışmanlık | İdari Dava Avukatı olarak makalemizin konusu gereği yazımızın bundan sonraki kısmında sadece OHAL Komisyonu red kararına karşı itiraz yoluna yer vereceğiz.
3.1. OHAL Komisyonu kararına itiraz nereye yapılır? 
7075 sayılı Kanunun Yargı denetimi başlıklı 11. Maddesinde “(1) Komisyon kararlarına karşı Hâkimler ve Savcılar Kurulunca belirlenecek Ankara idare mahkemelerinde ilgilinin en son görev yaptığı kurum veya kuruluş aleyhine iptal davası açılabilir. Bu davalarda ayrıca Cumhurbaşkanlığına ve Komisyona husumet yöneltilemez.” hükmüne yer verilmiştir.
OHAL Komisyonu red kararına karşı genel dava açma süresi içerisinde (60 gün) HSK’nın belirlediği Ankara İdare Mahkemelerinde en son görev yapılan kurum aleyhine iptal davası açılması gerekmektedir. Bu tarih itibariyle bu davalar hakkında HSK tarafından yetkilendirilen Ankara İdare Mahkemeleri 19, 20, 21, 22, 23, 24 ve 25. İdare Mahkemeleridir.
3.2. OHAL Komisyonu kararına karşı açılacak davalarda davalı/husumet neresidir?
7075 sayılı Kanunun Açılacak davalarda husumet başlıklı Ek Madde 1’de; OHAL Komisyonu kararına karşı açılacak davalarda hangi kurumun davalı olacağı ayrıntılı bir şekilde hüküm altına alınmıştır.
3.3. OHAL Komisyonu kararına karşı dava dilekçesi hazırlarken nelere dikkat edilmelidir?
OHAL Komisyonu kararına karşı dava dilekçesi hazırlarken İdari Yargılama Usul Kanununun İdari davaların açılması başlıklı 3. Maddesi çerçevesinde dilekçede bulunması gerekli olan bilgilere doğru bir şekilde yer verilmelidir. Aksi takdirde Mahkemeler tarafından dilekçe red kararları verilebilmektedir.
OHAL Komisyonu kararına karşı dava dilekçelerinde en çok görülen hatalar, davanın konusu ve talep kısımlarında yapılmakta ve davanın görülebilmesi bakımından en önemli unsurlar bu kısımlar olduğu için de Mahkemeler bu kısımlarda hata yapıldığı zaman dava dilekçesinin reddine karar vermektedirler. Bu açıdan uzman idari dava avukatı | ankara avukat dilekçe hazırlarken size yardımcı olabilir.
Bu kısımlarda yapılan hatalar genel olarak ilgili KHK’nın da iptalinin talep edilmesi, idari işlem niteliği taşır nitelikte kamu görevine iadeye karar verilmesinin talep edilmesi, iptali talep edilen dava konusu işlemin açık bir şekilde belirtilmemesi vb. şekilde sıralanabilir.
Unutulmamalıdır ki, açılan dava bir iptal davasıdır ve İdare Mahkemesi ancak dava konusu işlemin iptaline karar verebilir.
7075 sayılı Kanunun aleyhine dava açılmasını öngördüğü dava konusu işlem, OHAL Komisyonunun vermiş olduğu başvurunun reddi kararıdır. Bunun dışında söz konusu KHK’nın davacıyla ilgili kısmına karşı dava açılması öngörülmemiştir.
Ayrıca dava konusunda ve talep kısmında “göreve iade edilmeye karar verilmesinin talep edilmesi” doğru değildir. Sonuçta bu idarenin vereceği idari işlem niteliğinde bir karardır ve Mahkemelerin bu şekilde karar vermesi İYUK’a göre yasaklanmaktadır. Kaldı ki, Mahkemece OHAL Komisyonu kararının iptaline karar verilse dahi davacının göreve iade edilmesinin önünde başka engeller de bulunabilir (Örneğin davacı Memuriyete engel bir suç işlemiş olabilir, memuriyete engel sağlık problemleri bulunabilir). Yani mahkeme tarafında davacı lehine OHAL komisyonu kararının İptaline karar verilmiş olsa dahi sonrasında davacının göreve iade edilip edilemeyeceğine, davalı kurum her yönüyle inceleme yaparak karar verecektir.
Sonuç olarak, dava dilekçelerinin dava konusu ve sonuç-talep kısmında “OHAL komisyonunun davacı hakkınca vermiş olduğu red kararının iptali” talep edilmelidir.
Bunların dışında dava dilekçesinin içeriği de özenli bir şekilde hazırlanmalı ve OHAL Komisyonunun kararına gerekçe göstermiş olduğu tespitlere karşı argümanlar açık ve anlaşılır bir şekilde izah edilmelidir. Mahkemenin dava konusu işlemin haksız olduğuna ikna edilmesi gerekmektedir. Mahkemeler sonuç olarak vicdani kanaatlerine göre karar vereceklerinden dava konusu işlemin haksız ve hukuka aykırı olduğuna ikna edilmeleri çok önemlidir.
Son olarak belirtmek gerekir ki, Ülkemiz idari yargı sisteminde ilk derece mahkemesi, istinaf mahkemesi ve temyiz mahkemesi aşamalarından oluşan 3 dereceli bir sistem olduğu, bunlardan sonra ise Anayasa Mahkemesi bireysel başvuru yolu ve AİHM sürecinin söz konusu olabileceği göz önünde bulundurularak tüm dilekçelerin özenle hazırlanması gerekmektedir.
Ankara Avukat | İdari Dava Avukatı | ASG Hukuk ve Danışmanlık Bürosu olarak, OHAL Komisyonu kararına itiraz sürecinde, dilekçelerinizin her türlü başvuru yoluna uygun şekilde hazırlanmasında ve davanızın etkin bir şekilde sonuçlanmasında her türlü hukuki desteğe hazırız. Benzer konuda açılmış yüzlerce davayı takip eden uzman avukatlarımızdan | ankara avukat |yardım almak için bizimle iletişim kurabilirsiniz.
İlginizi Çekebilecek Benzer Makaleler
KHK İLE GETİRİLEN İLAVE TEDBİRLERE KARŞI BAŞVURU | İDARİ DAVA
