ÖDEME EMRİNE İTİRAZ ETMEK – 2022

Bir başka kişi veya kurumla borç ilişkisi içine giren pek çok kişi ödeme emrine itiraz etmek sorusuna yanıt aramaktadır. Bu yazımızda ödeme emrine itirazın nasıl edileceğinden bahsedeceğiz.

ÖDEME EMRİNE İTİRAZ ETMEK: İCRA TAKİBİ NEDİR?

Ödeme emrine itiraz etmek nasıl olur sorusuna yanıt vermeden önce, icra takibinin ne olduğunu açıklayarak başlayalım. İcra takibi, borçlunun borcunu kendisine verilen süre içerisinde ifa etmemesi üzerine alacaklının borcunu devlet gücünü kullanarak alacağını tahsil etmesidir. İcra takibi, icra müdürlüğü nezdinde borçluya karşı borcunu ödemesi amacıyla başlatılır. Tarafınıza icra müdürlüklerinden bir kâğıt ya da tebligat geldiyse genellikle icra müdürlüğünün icra takibi üzerine düzenlediği ödeme veya icra emridir. Bu belgelerin ikisi de ödemediğiniz bir borcun olduğunu ve icra müdürlüğünce tahsil edileceğini bildirir. Burada önemli bir diğer husus, yapılan tebligatın usulüne uygun yapılmış olmasıdır. Tarafınıza yapılacak tebligatın Tebligat Kanunu hükümlerine uygun olması gerekmektedir. Kanundaki şartlara uygun gerçekleştirilmeyen tebligat, usulsüz tebligat niteliğindedir. Usulsüz tebligat, kural olarak geçersizdir.

Örneğin, binanızın görevlisine, yan komşunuza, karşı dairede oturan babanıza, sizle aynı konutta oturan fakat görünüşte 18 yaşından küçük olan çocuğa yapılan tebligat usulsüzdür; hüküm ve sonuç doğurmaz. Yine, avukatınız varsa kişinin bizzat size yapılan tebligat da usulsüzdür Fakat kanunda, bir durumda, usulsüz yapılan tebligatın da geçerli olabileceği belirtilmiştir. Buna göre, tebligat usulüne aykırı olarak yapılmış olsa bile sizin tarafından öğrenilmişse geçerli sayılır. Bunun için, usulsüz tebliği öğrenmiş olduğunuzu beyan etmeniz gerekir. Usulsüz tebliğin öğrenildiği bu tarih, tebliğ tarihi sayılır. Örneğin ödeme emri, size değil de karşı dairede oturan babanıza tebliğ edilirse, 7 günlük ödeme veya itiraz süresi ile bağlı olunmayacaktır. Fakat tarafınıza ödeme emri gönderildiğini yine de bir şekilde öğrenirseniz, bu durumda 7 günlük süre bunu öğrendiğiniz icra dairesine bildirdiğiniz tarihte başlayacaktır.

İCRA TAKİBİNE İTİRAZ NASIL YAPILIR?

Takip talebini alan icra dairesi, borçluya 3 gün içinde ödeme emri göndermelidir (İİK m. 61/1). Borçluya tebliğ edilen ödeme emrinin, takip talebine uygun olması gerekir. Aksi takdirde hakkın yerine getirilmemesi gerekçesiyle şikâyet yoluna gidilebilir. Tarafınıza gönderilen ödeme emrini aldığınız tarihten itibaren 7 gün içinde dilekçe ile veya sözlü olarak icra dairesine itiraz etmezseniz takip kesinleşir. Takibe itiraz etmediğiniz ve aynı zamanda borcunuzu ödemediğiniz durumda, yedi günlük itiraz süresi içinde mal beyanında bulunmanız gerekir. Süresinde itiraz ederseniz takip kendiliğinden durur. Öte yandan tarafınıza gönderilen ödeme emrine karşı, borcun doğmadığı, borcun sona erdiği, zamanaşımına uğradığı, vadesinin gelmediği, şarta bağlı olduğu veya senet altındaki imzanın tarafınıza ait olmadığı, borcunun ödeme emrinde belirtildiği kadar olmadığı gibi itirazlarınız bulunabilir. Bu itirazlarınızı ödeme emrine itiraz yoluyla 7 günlük süre içerisinde icra dairesine bildirmek suretiyle ödeme emrine itiraz edebilirsiniz.

Ödeme emrine itiraz etmek, kural olarak yedi gün olmakla birlikte İtiraz süresinin kesin olması kuralının istisnası, gecikmiş itirazdır. Kusurunuz olmaksızın bir engel sebebiyle süresinde ödeme emrine itiraz edemezse, bu itiraz sonradan yapılabilir. Örneğin, ödeme emrinin tebliği sırasında ağır hasta olmanız, bir afetle karşılaşmanız gibi. Gecikmiş itiraz, icra dairesinin bulunduğu yerdeki icra mahkemesine, borçlunun haczedilmiş malları paraya çevrilinceye kadar, engelin ortadan kalktığı günden itibaren 3 gün içinde yapılmalıdır.

İtiraz, imzaya itiraz ve borca itiraz şeklinde ikiye ayrılır.

İmzaya İtiraz

Alacaklının bir adî senede dayanarak takip yapması durumunda, bu senet altındaki imzanın kendinize ait olmadığı yönünde itiraz ederseniz bu, imzaya itirazdır. Resmî senetler için bu şekilde itiraz mümkün değildir. Takibin dayanağı bir resmî senet ise ve altında sizin imzanız bulunuyorsa bu imzanın kendinize ait olmadığını iddia ediyorsanız, bu durumda ödeme emrine imzaya itiraz şeklinde karşı koyamazsınız. İmzaya itirazını ayrıca ve açıkça belirtmelisiniz; aksi halde senet altındaki imzayı kabul etmiş sayılırsınız. Örneğin, sadece borca itiraz etmişseniz veya itirazından imzaya itiraz ettiğiniz anlaşılamazsa, takip konusu senet altındaki imzayı kabul etmiş sayılırsınız.

Borca İtiraz

İmzaya itiraz dışındaki diğer tüm itirazlar, borca itiraz niteliğindedir. Bu itirazlar maddi hukuktan kaynaklanan itirazlar olabileceği gibi takip hukukundan kaynaklanan itirazlar da olabilir. Örneğin, borcun ödendiği, zamanaşımına uğradığı gibi itirazlar maddi hukuka ilişkin bir itirazken, icra dairesinin yetkisine ya da derdest (görülmekte olan) bir takip bulunduğuna ilişkin itiraz takip hukukundan kaynaklanan bir itirazdır. Borca itiraz ederken, imzaya itiraz ederken yaptığımız gibi ayrıca ve açıkça belirtmek zorunda değilsiniz; sadece “ itiraz ediyorum” beyanında bulunmanız dahi yeterlidir. Ancak borca kısmi itirazda bulunacaksanız, itiraz ettiğiniz borç miktarını ayrıca ve açıkça belirtmeniz gerekir; aksi halde ödeme emrine itiraz etmemiş sayılırsınız. Sadece İTİRAZ EDİYORUM derseniz veya imzaya itiraz ettiğiniz açıkça anlaşılmıyor ise sadece BORCA İTİRAZ ETTİĞİNİZ kabul edilir. Bunun sonucu ise bu belgedeki imzanın tarafınıza ait olduğunu kabul ettiğinizi ancak sadece belgede yazılı borca ilişkin itirazının bulunduğu kabul edilir. Sadece borca itiraz ederseniz daha sonra yargılama aşamalarında imzaya itiraz edemezsiniz.

NOT: Hem borca hem de imzaya itiraz etmişseniz bu durumda öncelik İMZAYA İTİRAZINDIR.

İtirazın Sonuçları

Süresinde ve usulüne uygun olarak yapılan geçerli bir itiraz, takibi kendiliğinden durdurur. Gecikmiş itiraz halinde, daha önce icra mahkemesi takibin durmasına karar vermemişse, mazeretin kabulüne karar verilmesiyle takip durur. Kısmi itirazda bulunulursa, borcun kabul edilen kısmı için takip kesinleşir ve durmaz; itiraz edilen kısmı için takip durur. İtiraz üzerine duran takibe, itiraz hükümden düşürülünceye kadar devam edilemez. İtiraz üzerine alacaklı, elindeki belgelerin niteliğine göre, itirazın kaldırılması veya itirazın iptali yoluna başvurabilir. İcra hukuku bilinenin aksine çok teknik ve ince detayı barındıran bir hukuk dalıdır. ödeme emrine itiraz etmek vb. konularda karşı karşıya kaldığınız bu gibi durumlarda elinize bir ödeme emri ulaştığında icra hukuku alanında uzman bir icra avukatından yardım almak işinizi kolaylaştıracaktır.