ASG Hukuk Ofisi Ankara İdare Avukatı olarak bu yazımızda disiplin kurulu kararlarıyla veya OHAL döneminde KHK ile kamu görevinden/memuriyetten çıkarılan bir kısım memurlara emekli olduktan sonra emekli ikramiyesi ödenmemesi sorununa değineceğiz.
Emekli olmak için gerekli hizmet süresi ve sigorta primi şartlarını taşıdığı halde memuriyetten önce SSK’ya tabi hizmet süresi bulunan ve çeşitli sebeplerle kamu görevinden çıkarılan bazı memurlara Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından emekli ikramiyesi ödenmediği görülmektedir. Diğer bir deyişle memurun emekli sandığına tabi hizmet süresi 30 yıl olsa dahi, eğer memuriyetten önce 1 gün bile SSK primi yatmış ve bu 1 günlük prim birleştirilmişse emekli ikramiyesi alamamaktadır.
Bu uygulamaya 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununun 17/1/2012 tarihinde değiştirilen 89. Maddesi hükümleri gerekçe gösterilmektedir. Sosyal Güvenlik Kurumunun yorumuna göre memuriyete girmeden önce SSK lı hizmeti bulunan ve bu hizmeti birleştirilenler, İş Kanunu kapsamında işverenin haklı nedenle fesih sebeplerinden birisiyle işten çıkarılması durumunda işçinin kıdem tazminatı alma hakkını kaybetmesi gibi emekli ikramiyesi alma hakkını kaybetmektedir.
Bu uygulama Anayasanın sosyal devlet, sosyal güvenlik, hukuki güvenlik ve belirlilik, hukuki istikrar ve kazanılmış haklara saygı ilkelerine uygun düşmemektedir.
2829 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanun ile birlikte hiçbir kurumdaki hizmeti aylık bağlaması için yetmeyen sigortalıların mağdur olmaması ve parçalı hizmetlerinin birleştirilerek kendilerine aylık bağlanabilmesi için düzenlemeler yapılmıştır. Bu kapsamda geçmişte SSK’lı hizmetleri bulunan memurların da bu hizmetleri isteğe bağlı olmaksızın otomatik olarak birleştirilmiştir.
Sadece Emekli Sandığına tabi hizmeti emekli aylığı bağlanması ve emekli ikramiyesi ödenmesi için yeterli iken kişilerin hiçbir talebi olmaksızın re’sen hizmetlerinin birleştirilmesinin aleyhe sonuç doğurması düşünülemez. Buna göre çeşitli sebeplerle kamudan çıkarılan memurlardan Emekli Sandığına tabi 25 yıl hizmeti olup başkaca hizmeti olmayanlara emekli ikramiyesi ödenirken, Emekli Sandığına tabi hizmeti 30 yıl olup talebi olmadığı halde 1 günlük dahi olsa SSK hizmeti birleştirilenlere emekli ikramiyesi ödenmemektedir. Bu da sosyal güvenlik reformunun ve parçalı hizmetlerin birleştirilmesi uygulamasının ruhuna aykırıdır.
Bu konuda idari yargıya intikal etmiş birçok dava bulunmaktadır. Bu davalarda genel olarak kişilerin lehine kararlar verildiği görülmektedir. Buna göre, Emekli Sandığına tabi olarak geçen hizmet süresinin tek başına Sandıktan aylık bağlanmaya yeterli olması, başka bir anlatımla, hizmet süreleri birleştirmeye tabi tutulmamış olsa dahi, Sandıktan aylık bağlanabilecek konumda bulunması durumunda, Sandığa tabi hizmetinin ne şekilde sona ermiş olmasına bakılmaksızın, 5434 sayılı Kanunun 89/1.maddesi hükmü uyarınca, ikramiye ödemesinden yararlandırılması gerektiği belirtilmektedir.
Danıştay 11. Dairesinin 11.11.2015 tarihli ve 2015/2766 E., 2015/5324 K. Sayılı kararı da bu yöndedir.
Sonuç olarak memuriyetten çıkarılan kamu görevlilerinin emekli sandığına tabi hizmet süreleri tek başına emekli aylığı bağlanması için yeterli ise birleştirilen diğer hizmetlerine bakılmaksızın kendilerine emekli ikramiyesi verilmesi gerektiğini değerlendirilmektedir.
İlginizi çekebilecek benzer makaleler
KAMUDAN ÇIKARILANLARA EMEKLİ YOLLUĞU HARCIRAHI VERİLMEMESİNE İTİRAZ